Ο Νότος είναι η Μεγάλη Ελλάδα, δεν το ξεχνάμε

του Eduardo Savarese

Σε αυτό το άρθρο θα είμαι σε μεγάλο βαθμό προκατειλημμένος. Όταν πριν από χρόνια πήγα στο Παλέρμο για να παρουσιάσω ένα βιβλίο μου, με ξενάγησε στην πόλη ένας φίλος μου που μένει στο Mondello και μου πρόσφερε το “sfincione” για μεσημεριανό γεύμα. Τόλμησα να βάλω το χέρι στο πορτοφόλι μου, εκείνος τρομαγμένος με σταμάτησε: «είμαστε στη Μεγάλη Ελλάδα-είπε- η φιλοξενία είναι ιερή». Ορίστε η Μεγάλη Ελλάδα (Magna Grecia). Αυτό ανακαλύπτω ξανά εδώ και εννέα χρόνια, όταν κυκλοφορώ στην ιταλική χερσόνησο και παρουσιάζω τα μη νομικά μυθιστορήματα και τα μη νομικά βιβλία μυθοπλασίας μου. Βρίσκω στον Νότο μια συναισθηματική μεταφορά, μια ικανότητα για πολιτιστικούς συνειρμούς και σύγκριση, έναν πλούτο γλώσσας και επικοινωνίας που ο Βορράς απλά δεν έχει. Για καλή τύχη, εκεί βρίσκω την οργανωτική ακρίβεια, την επιθυμία να κάνω καλά πράγματα και αναγνώστες που διαβάζουν πολύ, αγοράζουν βιβλία και είναι περίεργοι. Αλλά δεν βρίσκω τη Μεγάλη Ελλάδα.

Τον περασμένο μήνα προσκλήθηκα να μιλήσω για το τελευταίο μου βιβλίο από το Μουσικό Λύκειο Campanella στη Lamezia Terme: Βρήκα απίστευτα προετοιμασμένους, ζωηρούς και περίεργους μαθητές και δασκάλους. Και τι γίνεται με το Ρήγιο (Reggio Calabria), το οποίο διοργάνωσε μια εκδήλωση στο κέντρο της περιφερειακής βιβλιοθήκης απόλυτης πνευματικής και ανθρώπινης σημασίας; Περιορίζομαι σε αυτά τα δυο παραδείγματα μιας περιοχής, της Καλαβρίας, η οποία γίνεται αντιληπτή και εκλαμβάνεται ως σοβαρά, εγκληματικά εγκαταλειμμένη στη μοίρα της. Σε αυτές τις περιοδείες στο Νότο, μάλιστα, πάντα αναγνωρίζω στα μάτια όσων συναντώ την πληγή της εγκατάλειψης. Εγκαταλελειμμένοι στον εαυτό μας. Εγκαταλελειμμένοι από εμάς τους ίδιους. Δεν είναι ρητορική να λέμε ότι είμαστε η Μεγάλη Ελλάδα, είναι να επαναλαμβάνουμε τη μνήμη, δυνατά και κοινά, να κοιτάμε το μέλλον. Το μέλλον μας, για να λειτουργήσουμε, πρέπει να είναι μελλοντική ανάμνηση. Οι μεγάλες εταιρείες απαιτούν υπομονή και σκληρή δουλειά, ξέρουμε (μεγάλα όπλα του λαού του Βορρά), εμείς στον Νότο έχουμε ορμή και συναισθηματική ώθηση, είναι αλήθεια, και δυσκολευόμαστε να συντηρήσουμε, να διατηρήσουμε, να αναπτυχθούμε: η καθεμία έχει τις δικές της συγκεκριμένες αρετές, η Βόρεια και η Νότια Ιταλία, αντίστοιχα, δεν αποτελούν εξαίρεση.

Αλλά αν ξεχνάμε ότι οι ιδέες είναι αποτέλεσμα τολμηρών πτήσεων στις οποίες είμαστε ιδιαίτερα πρόθυμοι και θαρραλέοι, χάνουμε τις ευκαιρίες που μας προσφέρει η ανθρώπινη φύση, η οποία αντλεί την ιδιαίτερη προέλευσή της από τη μεσογειακή ιστορία μας. Άνθρωποι της Μεγάλης Ελλάδας ακριβώς. Αποκαρδιωμένοι, ξεχνάμε αυτή τη φύση, χάνουμε την αίσθηση της ταυτότητάς μας, ειδικά σε αυτή τη μίζερη εποχή που όλα φαίνονται περιορισμένα στην αποτελεσματική άρθρωση οργανωτικών τεχνικών (οι καλές πρακτικές που ενθουσιάζουν τόσο πολύ τη διοικητική και πολιτική διαχείριση του τομέα της δικαιοσύνης, που χρειάζεται πρώτα από όλα καλές ιδέες, που είναι κάτι πολύ διαφορετικό, ως γνωστόν, από τις πρακτικές). Αυτή η κληρονομιά των ιδεών, της κουλτούρας και του ενθουσιασμού της καρδιάς μας δεν αξίζει τον αιώνιο θρήνο για την έλλειψη δομών, ούτε την περιφρόνηση που προκαλούμε στον εαυτό μας όταν αντιμετωπίζουμε τον Βορρά. Ξέρει όμως η άρχουσα τάξη τι να κάνει με αυτήν την κληρονομιά σήμερα; Ή μήπως πλέει ενίοτε, επιλήσμων; Η άρχουσα τάξη πρέπει να επιστρέψει στη γενναιοδωρία και να ανακαλύψει την πατρωνία. Αντίθετα, δεν χτίζουμε τίποτα, και επομένως δεν θα αφήσουμε τίποτα από αυτά που έχουν σημασία: την ακτινοβολία και το θάρρος που προέρχονται από την ελεύθερη επέκταση των ιδεών.

Πηγή: https://www.ilriformista.it/il-sud-e-la-magna-grecia-non-dimentichiamolo-261990/